تعریف آلودگی هوا:
آلودگی هوا به وجود هر ماده ای در هوا که میتواند برای انسان یا محیط او مضر باشد اطلاق می گردد. آلاینده ها ممکن است طبیعی و یا ساخته دست بشر باشند و ممکن است به اشکال مختلف ذرات جامد یا قطرات مایع یا گاز باشند که بالغ بر ۱۸۰ آلاینده می باشند .
از الودگی هوا چه می دانیم ؟سالیانه ۳ میلیون نفر در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند که ۹۰ درصد آنان در کشورهای توسعه یافته هستند . دربعضی کشورها تعداد افرادی که در اثر همین عامل جان خود را از دست می دهند بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است. این مرگ و میر بطور خاص مربوط به آسم، برونشیت – تنگی نفس و حملات قلبی و آلرژی های مختلف تنفسی است .
منابع انتشار آلاینده های هوا:
منابع آلوده کننده هوا به دو قسمت طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی می شود.
۱- منابع طبیعی:
- فعالیت های آتشفشانها و آتش سوزی جنگل ها
- گرد و غبار طبیعی
- دود و مونواکسید کربن ناشی از آتش سوزی ها
- گاز رادون ناشی از کانی های زمین
- درختان کاج که ترکیبات آلی را از خود متصاعد می کنند.
۲- منابع مصنوعی:
وسایل نقلیه موتوری مشکلی اساسی هستند که دی اکسید نیتروژن که مهمترین آلوده کننده هوا است را تولید می کنند .سایر منابع مصنوعی آلوده کننده هوا عبارتند زغال سنگ سوزها ، صنایع مختلف آلودگیهای ناشی از سوزاندن بقایای کشاورزی و …
آلاینده ها ی هوا :
ترکیبات آلوده کننده هوا به دو قسمت گازها و ذرات جامد تقسیم می شوند :
۱- ذرات جامد :
ذرات کوچک و جامد براساس اندازه تقسیم می شوند و عبارتند از: pm10 و pm2/5 . دسته اول ذراتی که دارای قطر کمتراز ۱۰ میکرومتر هستند و دسته دوم ذراتی که دارای قطر کمتر از ۵/۲ میکرومتر هستند . ذرات با قطر کمتر از ۵/۲ میکرومتر برای سلامتی زیانبارترند .
۲- گازها :
شامل مونواکسید کربن ، دی اکسید نیتروژن ، دی اکسید گوگرد ، هیدروکربن ها ، ازن و … می باشند .
آلودگی هوا در منازل :
دی اکسید کربن یک گاز آلوده کننده هوا نیست ولی همواره به عنوان یک عامل مهم در بررسی کیفیت هوای منازل مورد توجه قرار گرفته است و به عنوان شاخص کیفیت هوا لحاظ می شود . افرادیکه در معرض این هوا قرار می گیرند ، دچار خستگی – عدم رضایت و عدم تمرکز می گردند . مواد و مصالح ساختمانی مثل رنگ ها بخصوص رنگهای با ترکیبات سربی ، حشره کش ها و اسپری فرمالدئیـــد نیز می توانند باعث آلودگی هوا در منازل گردد.
حفاظت درهنگام آلودگی هوا:
در روزهایی که اخبار و رادیو تلویزیون و روزنامه ها هوا را در شرایط بحرانی اعلام می کنند این خبر به شما کمک می کند که خود را از آلودگی هوا محافظت کنید . AQI ( یا شاخص کیفیت هوا ) یک شاخص برای گزارش کیفیت هوای روزانه می باشد . AQI با اندازه گیری آلاینده هایی چون ازن ، منواکسید کربن ، دی اکسید گوگرد ودی اکسید نیتروژن و گردوغبار ( ذرات معلق ۱۰-Pm ) محاسبه می شود .
وضعیت شاخص استاندارد آلودگی(PS.I) :
پاک ۵۰-۰
سالم ۱۰۰-۵۰
ناسالم ۲۰۰-۱۰۰
بسیار ناسالم ۳۰۰-۲۰۰
خطرناک ۳۰۰ د
در مواقع آلودگی هوا چه باید کرد ؟
در روزهای بحرانی آلودگی هوا حتی الامکان از تردد در محدوده های مرکزی و پر ترافیک شهر اجتناب کنید . استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی در سفرهای روزانه درون شهری خود را جایگزین خودروهای شخصی نمائید . فعالیت یا بازی کودکان در محیطهای باز را محدود نمائید . و افراد مسن یا افراد با بیماریهای قلبی ، ریوی نظیر آسم ، برونشیت مزمن و نارسائی قلبی از خروج از خانه اجتناب نمایند .
