پروانه ها
پَروانه حشرهای است از راسته پولکبالان (Lepidoptera)، از خانواده طبقهبندینشده گُرزشاخکان.
الگوهای گوناگون رنگارنگ بر روی بالهای پروانهها و پرواز نامنظم ولی باوقار آنها باعث شده تا تماشای پروانه یکی از سرگرمیهای محبوب در برخی کشورها بهشمار بیاید.
ساختار بدن
یک حشره شامل ۶ قطعه بهم جوش خورده است که ۴ قطعه آن دارای زایده هستند. ماندیبولها و اولین ماگزیلها نسبت به دهان در اطراف واقع میشوند و یک لب بالایی دهان را از جلو محافظت میکند. ماگزیلای دوم لب پایینی را میسازد. این اندامهای ذکر شده قطعات دهانی خورد کننده و جونده را تشکیل میدهند. در پروانه ماگزیلا به صورت قطعات دهانی مکنده خارج میشود.
هر یک از ۳ قطعه سینه در بردارنده یک جفت پا است و به قطعات دوم و سوم یک جفت بال نیز متصل است. در شکم حشره ۷ قطعه اول بدون زایده هستند. در قطعات هشتم و نهم زایدهای وجود دارد که به کار تخمگذاری کمک میکنند. مخرج در قطعه دهم قرار دارد. دو قطعه آخر سینهای و ۸ قطعه اول شکمی دارای اسپیراکلهای زوجی هستند که به دستگاه تنفسی نایی منتهی میشوند.
انواع پروانه
پروانه اطلسی این حشره شبزی بزرگترین بالها را در میان گروه پروانهها دارد. اما بدن او کوچک است و در حدود ۵ سانتیمتر طول دارد. بالهای جلویی نوع بالغ به سمت عقب خم شده و هر چهار بال او دارای طرحهای نیمه شفاف میباشند. نرها و مادهها از نظر اندازه و رنگ با همدیگر فرق دارند. نوع نر خیلی بزرگتر از نوع ماده است. نوع ماده تا زمانی که نوع نر آن را پیدا کند و با او جفتگیری نماید٬ پرواز نمیکند.
پروانه شطرنجی دم چلچلهای این پروانه استوایی که در همه جا پراکنده است٬ یک پرواز کننده قوی میباشد و احتمالاً برای پیدا کردن غذا مهاجرت میکند. پیله این پروانه به خوبی استتار شده و در صورت مورد تهدید قرار گرفتن٬ شاخ چنگالی شکل پشت سرشان را باد میکند. این شاخ بوی تنفر انگیز و بدی را در فضا منتشر میکند. پروانه فینیقیهای نام دیگر این پروانه آپولوی کوچک میباشد. این پروانه در مناطق کوهستانی زندگی میکند و به ندرت درمناطق پایینتر دیده شده است. طرح روی بالهای این پروانه متغیر است بالهای او بسیار نازک بوده و دارای پولکهای ظریفی میباشند که نیمه شفاف به نظر میآید. پروانه فینیقیه در مقابل سرما بسیار مقاوم است و با وجود آن فقط در فصل تابستان فعال است. پروانه کوچک پستچی این پروانه استوایی در حاشیه جنگلها زندگی میکند و از شهد گل ساعتی تغذیه میکند. گونه این پروانه دارای ۳۰ رنگ مختلف بوده و با لرزاندن بالهای خود پرندگان مزاحم را از خود دور میکند.